Stres Sindirimimizi Etkiler mi?

İş yerinde yetiştirilmesi gereken projeler, evde bekleyen işler, trafikte geçen uzun saatler gibi hayatta endişe yaratan birçok detay ile ilgilenirken istemeden de olsa stres günlük hayatın bir parçası haline gelebiliyor. Maalesef vücudumuzda oluşan bu stres sindirim sistemi üzerinde oldukça etkili. Aslında sindirim sistemi strese karşı oldukça hassas olduğu için, çeşitli bulgularla ve belirtilerle kendisini ifade ederek "fazla baskı yapıyorsun" mesajı ile sizi ikaz etmeye çalışır. İşte bu yüzden bu yazımda sizlere, sinir sisteminizin yiyecekleri işleme şeklinizi nasıl etkileyebileceğinden ve birkaç teknik uygulayarak sindirim sisteminize nasıl yardımcı olabileceğinizden bahsedeceğim.

SİNDİRİM SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIR?

Sindirim sistemi dendiğinde aklımıza ağzımız, yemek borumuz, midemiz, ince ve kalın bağırsaklarımız gelmelidir. Yediğimiz yiyeceklerin öncelikle mekanik işlemlerle parçalanması gerekir. Bu nedenle sindirim, yemeğin ağızda çiğnenmesi ile başlar, midede devam eder. Daha sonra, ince bağırsağınız midenizden yiyecekleri alır. Gerçek anlamda sindirim ince bağırsakta gerçekleşir. Pankreas; protein, karbonhidrat ve yağları parçalayan enzimleri üreterek sindirimde önemli bir rol oynar. Karaciğeriniz esasen bir filtre görevi görür ve kan dolaşımınızdaki zararlı toksinleri temizler. Safra kesenizde, karaciğerden gelen ve yağ sindirimini sağlayan safraları depolarsınız. Besinler ince bağırsakta tamamen emildikten sonra yemek, kalın bağırsağınıza girer, burada dışkıya dönüşür. Dışkı, çoğunlukla yemek artıkları veya sindirilmemiş lif ve bakterilerden oluşur.

STRES SİNDİRİMİ NASIL ETKİLER?

Strese bağlı oluşan sindirim sistemi sorunlarının, belirli bir uyum içinde çalışmaları gereken sempatik ve parasempatik sinir sistemlerinin düzeninin, kronik stres nedeniyle bozulmasıyla ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Sindirim sisteminin çalışması için devrede olan sinir sistemi bölümü, parasempatik sinir sistemidir. Parasempatik sinir sisteminiz gevşemeyi destekler ve karaciğere, ince ve kalın bağırsaklara, pankreas, böbrek ve kolona sinyal gönderir. Parasempatik sinir sistemi aynı zamanda yiyeceklerin parçalanması için tükürük salgısını tetikler ve kas kasılmasını uyararak yiyeceklerin bir sindirim organından diğerine geçmesini sağlar. Fakat stres yaşadığınızda ve kortizol seviyeniz yükseldiğinde, bedeni hızlandıran sempatik sistem devreye girer ve parasempatik sistem yavaşlar. Yukarıda bahsettiğim sindirim işlemleri durur. Tüm enerjiniz, savaş veya kaç cevabı almak için harekete geçirilir. Bu yanıtı verecek olan kasların ve beynin çalışması için gerekli olan enerji kanda bulunan ve depolanmış olanlardan sağlanır. O nedenle, stres tepkisi başlamadan hemen önce tüketilen besinler, mide ve bağırsaklarda bekler ve “hazımsızlık” dediğimiz durum ortaya çıkar.

SİNDİRİME YARDIMCI OLACAK ÖNERİLER

Diyet ve yemek yeme davranışı; Stres mide ve bağırsakta inflamasyona neden olabilir, bu nedenle ishal ve kabızlık gibi gastrointestinal sorunlar yaşayabilirsiniz. Oturarak yemek yemek, yemeği uzun süre çiğnemek ve yemek yerken televizyon izlemekten kaçınmak gibi beslenme tekniklerini uygulamak, stresi azaltmanıza ve duygusal yemekten kurtulmanıza yardımcı olur. Sempatik sinir sisteminden farklı olarak, vücudu “dinlenme ve sindirme” moduna alan, parasempatik sinir sisteminizin çalışmasını sağlar. Rahat, telaşsız, mum ışığında bir atmosfer sindirime iyi gelir.Ayrıca sindiriminiz için kötü olan, yağ ve şeker içeriği yüksek olan abur cuburları tüketmek de vücudunuzda strese neden olabilir. Sağlıklı ve dengeli bir beslenme sindirim sisteminize iyi gelecektir. Bu nedenle aşırı miktarlardaki yağ, şeker ve alkol tüketiminden kaçının. Gevşeme Terapisi: Gevşeme terapisi stresi azaltmayı, vücuttaki gerilimin yok edilmesini, zihnin huzurlu ve sakin yapısını destekleyen birkaç tekniği tarif etmek için kullanılan kapsamlı bir terimdir. Birçok farklı gevşeme terapisi yöntemi vardır. Stres nedeni ile sindirim problemi yaşayan kişiler genellikle yoga, meditasyon, progresif kas gevşetme, derin nefes egzersizi ve müzik gibi rahatlama terapilerinden fayda görürler. Bir çalışmada, irritabl bağırsak sendromu olan kişilerin, Harvard Tıp Okulu'nda bir araştırmacı tarafından geliştirilen bir gevşeme terapisi sonucu hazımsızlık, şişkinlik ve ishalden anlamlı bir iyileşme sağladığı bulunmuştur. Konuşma terapisi: Stresiniz hakkında arkadaşlarınız veya sevdiklerinizle konuşmanın büyük bir yardımı olabilir. Bir terapistten yardım aldığınız konuşma terapisi özellikle daha etkili olacaktır. Eğitimli bir terapist, stresinizle başa çıkmanın daha iyi yollarını bulmanıza yardımcı olabilir. Ruh sağlığı uzmanları, stresle baş etme becerilerini öğretmek için genellikle bilişsel davranışçı terapiyi kullanırlar.